Lavabo tıkanıklığı açarken herkes aynı yöntemleri kullanmaya çalışır: kaynar su, pompa, kimyasal, tel… Ama çoğu zaman gözden kaçan kritik bir detay vardır: boru tipi. Çünkü borunun malzemesi ve yaşı, hangi yöntemin güvenli ve etkili olacağını belirler. Yanlış yöntem, tıkanıklığı açmak yerine boruya zarar verebilir.
Günümüzde en yaygın boru tipi PVC’dir. PVC borular hafif, pürüzsüz ve korozyona dayanıklıdır. Bu yüzden birikim daha geç oluşur ve evdeki yöntemlere iyi yanıt verir. Kaynar su, karbonat–sirke, pompa ve spiral tel PVC borularda genel olarak güvenlidir. Yalnız çok sık ve aşırı sıcak su dökmek, çok eski PVC’lerde deformasyon riskini artırabilir; ama normal kullanımda sorun olmaz.
Eski evlerde sıkça görülen metal borular (galvaniz veya döküm) ise daha hassastır. Bu boruların iç yüzeyi zamanla paslanıp pürüzlenir. Pürüz arttıkça tortu daha hızlı tutunur ve tıkanıklık sıklaşır. Kimyasal açıcılar metal boruları daha fazla aşındırabilir; özellikle “kostik bazlı” ürünler borunun ömrünü kısaltır. Metal tesisatta kimyasal kullanmadan önce çok dikkatli olmak, mümkünse mekanik yöntemlere yönelmek daha iyidir.
Bir diğer risk, boru ek yerleridir. Eski metal tesisatlarda ek yerleri gevşek veya korozyonlu olabilir. Çok sert pompalama veya tel ile zorlamak ek yerinde çatlak/sızıntı oluşturabilir. Bu yüzden eski tesisatta nazik hareket etmek ve gerekirse profesyonel destek almak önemlidir.
Boru tipini bilmek, tıkanıklığın nedenini de anlamaya yardım eder. Metal borularda tıkanıklık sadece “atık birikimi” değil, boru iç daralması nedeniyle de olabilir. Yani boru çapı zamanla küçülür. Bu durumda evde açsanız bile tekrar tıkanma ihtimali yüksektir.
Kısacası lavabo tıkanıklığı açma işi, biraz da tesisatın dilini bilmekle ilgili. PVC tesisatta daha rahat ve agresif yöntemler uygulanabilirken, metal ve eski borularda daha kontrollü ilerlemek gerekir. Boru tipini dikkate almak, hem tıkanıklığı açmayı kolaylaştırır hem de tesisatı korur.